2020 bij de MIVB: een bijzonder jaar, maar bol van verwezenlijkingen en projecten
2020 gaat de geschiedenis in als een uitzonderlijk jaar voor ons allemaal, ook voor de MIVB. De pandemie had een grote impact op de reizigersaantallen van het openbaar vervoer, maar zette tegelijk ook de essentiële rol van de MIVB voor de mobiliteit in Brussel in de verf. De tevredenheidsgraad van de reizigers steeg aanzienlijk. Maar 2020 staat ook synoniem voor investeringen (337 miljoen euro) en innovaties: nieuwe diensten (EMV, MoveBrussels, enz.), nieuwe voertuigen, voortzetting van het busplan, eerstespadesteek voor metrolijn 3, enz.
Na een gestage stijging de afgelopen tien jaar en een recordjaar in 2019, daalde het aantal reizigers van de MIVB na de gezondheidscrisis aanzienlijk. In 2020 registreerde de Brusselse openbaarvervoersmaatschappij 244,2 miljoen ritten. Dit betekent een daling met 42,9% ten opzichte van 2019.
Wat de verdeling van de verplaatsingen per vervoerswijze betreft, daalde het marktaandeel van de metro het sterkst (van 38,2% in 2019 tot 35,9% in 2020), terwijl de tram nagenoeg stabiel bleef (35,3%) en de bus er met 28,8% het sterkst op vooruit ging (25,8% in 2019). Met bijna tweederde van het marktaandeel was het bovengrondse net tijdens de pandemie bij de reizigers meer in trek dan het ondergrondse netwerk.
Bij de Europese netten met de hoogste rittenaantallen
Het aantal reizigers op het MIVB-net evolueerde in de loop van 2020, afhankelijk van de gezondheidsmaatregelen die de regering afkondigde. Tijdens de eerste lockdown bereikte het rittenaantal een dieptepunt van 10 tot 15% ten opzichte van de normale situatie. Tijdens de versoepelingen in mei 2020 herstelde het aantal reizigers in het openbaar vervoer zich geleidelijk. Sinds de gedeeltelijke lockdown in oktober 2020 stabiliseerde het zich op ongeveer 58% voor de metro en 66% voor het bovengrondse vervoer.
Het Brusselse net bleef echter een van de drukste van Europa. Vergeleken met buitenlandse netten zit het aantal reizigers er in de bovenste middenmoot. Te vergelijken met deze van de RATP in Parijs en de SMT in Montreal. TFL in Londen, bijvoorbeeld, blijft ver onder het gemiddelde.
Afgelegde kilometers en capaciteit van het net
In 2020 legden trams, bussen en metro's 46,1 miljoen kilometer af. Dat is een daling met iets meer dan 2 miljoen kilometer in vergelijking met 2019. Het gaat om een rechtstreeks gevolg van de pandemie, aangezien de MIVB haar aanbod voortdurend heeft moeten aanpassen, afhankelijk van de evolutie van de gezondheidsmaatregelen (bijvoorbeeld, opschorting van het Noctis-netwerk). De MIVB zorgde er wel voor dat essentiële trajecten in de best mogelijke omstandigheden qua comfort en veiligheid kunnen worden afgelegd.
In 2020 boden metro's, trams en bussen 8,8 miljard plaatsen-kilometers aan. Dat is een lichte daling ten opzichte van 2019, aangezien deze indicator rechtstreeks gekoppeld is aan het aantal afgelegde kilometers, dat ook daalt. Om deze vermindering van het aanbod te compenseren, zette de MIVB bij voorrang haar voertuigen met een grotere capaciteit op het net in, zodat de sociale afstand zoveel mogelijk kon worden gerespecteerd. Dit verklaart waarom de totale capaciteit van het netwerk minder afnam dan de kilometerproductie.
Tevredenheid reizigers stijgt
De inspanningen van de MIVB om ondanks de moeilijke omstandigheden een kwalitatief hoogstaande dienstverlening te handhaven, werden beloond. In 2020 nam de tevredenheid van de reizigers toe. De tevredenheidsbarometer geeft de MIVB een algemene score van 7,3/10 (tegenover 7,1 in 2019). Bovendien geeft 81% van de respondenten de MIVB een score van 7 of meer voor de kwaliteit van de dienstverlening in het algemeen. Dit betekent een stijging van de tevredenheid met 5% ten opzichte van 2019.
Financiële impact
De coronacrisis had ook aanzienlijke gevolgen voor de financiën. Terwijl de MIVB een daling van haar verkeersopbrengsten registreerde (-90 miljoen), had de vervoersmaatschappij ook te kampen met een stijging van de uitgaven door de aankoop van beschermingsmateriaal (+4 miljoen) en de toename van de schoonmaakbeurten van haar voertuigen en infrastructuur (+23 miljoen). Ondanks deze moeilijke context bleef de MIVB op koers en zette ze de uitvoering van haar talrijke projecten verder.
337 miljoen euro investeringen
2020 en de gezondheidscrisis toonden het belang aan van een efficiënt openbaarvervoersnet met grote capaciteit. Daarom ging de MIVB door met de uitvoering van haar grote projecten, terwijl ze iedereen die het nodig had, bleef vervoeren. In 2020 investeerde de openbaarvervoersmaatschappij 337 miljoen euro in de ontwikkeling van haar netwerk.
De MIVB zette de uitvoering van haar busplan voort: de aanleg van lijn 56 (Schuman - Buda) en een nieuw traject voor lijn 88 (UZ Brussel - De Brouckère).
2020 stond ook in het teken van de start van de bouwwerken voor de toekomstige metrolijn 3: de verbouwing van het Albertstation en de eerstespadesteek voor de bouw van het station Toots Thielemans in de Zuidwijk. Voor deze gelegenheid opende het tijdelijke winkelcomplex "Stalingrad Village” zijn deuren om de economische activiteit van de wijk tijdens de werkzaamheden te ondersteunen.
Wat het tramnet betreft, werd de verlenging van lijn 9 (Simonis – Dikke Beuk) tot het station Koning Boudewijn voortgezet. Ook het traject van de nieuwe NOH-tramlijn, die Neder-over-Heembeek met het stadscentrum zal verbinden, werd goedgekeurd. De start van de werken is gepland voor 2022.
Nieuwe voertuigen
De uitbreiding van het net betekent ook extra voertuigen. In juli 2020 werd de eerste van de 43 bestelde M7-metrostellen geleverd. Na tests op het net, worden de eerste 11 metrostellen vanaf de zomer van 2021 geleidelijk in dienst gesteld.
De MIVB bestelde ook 90 "TNG"-trams. Ondanks vertraging door de gezondheidscrisis is in september 2020 begonnen met de assemblage van het eerste exemplaar bij constructeur Bombardier (nu Alstom) in Wenen, Oostenrijk. De eerste twee TNG's verschijnen in de tweede helft van 2021 op het netwerk.
De MIVB bestelde ook 23 extra gelede hybride bussen. De levering wordt verwacht midden 2021. En de vervoersmaatschappij ondertekende ook een contract voor de huur van de eerste waterstofbus, die vanaf de zomer van 2021 met reizigers op de lijn zal rijden.
Nieuwe diensten
Om het openbaar vervoer nog aantrekkelijker te maken, wil de MIVB elke klant een efficiënte en aangename globale mobiliteitservaring bieden, door te anticiperen op zijn/haar verwachtingen en te begeleiden bij elke stap van zijn/haar traject. In 2020 lanceerde de MIVB een nieuwe methode om een ticket te betalen met een bankkaart (EMV-systeem). Tussen 1 juli en 31 december 2020 werden 804.706 valideringen en 540.000 transacties geregistreerd met deze contactloze betalingen.
De MIVB lanceerde ook het gecombineerde mobiliteitsplatform MaaS (Mobility as a Service), dat in samenwerking met Brussel Mobiliteit is ontwikkeld en MoveBrussels heet. Deze nieuwe app wordt in de loop van 2021 op grote schaal getest. De app geeft mobiliteitsoplossingen op maat, aangepast aan de gebruikers, door één vervoerswijze of een combinatie van vervoerswijzen en betaaloplossingen aan te bieden. Na afloop van deze proeffase moet de app midden 2022 aan het grote publiek worden aangeboden.
Rekrutering
Om de projecten voor de ontwikkeling van het net uit te voeren en het openbaarvervoersaanbod in Brussel te blijven verbeteren, heeft de MIVB extra personeel nodig. In de loop van 2020 traden 884 nieuwe werknemers in dienst bij de Brusselse openbaarvervoersmaatschappij. Deze nieuwe aanwervingen omvatten een meerderheid van chauffeurs en technisch personeel.
Op 31 december 2020 had de MIVB 9.843 werknemers (of 9.624,5 voltijdse equivalenten) in dienst. Dit betekent een stijging met 4,5% ten opzichte van 2019. Dat is een positief teken, aangezien de gezondheidscrisis sommige bedrijven heeft gedwongen hun toevlucht te nemen tot economische werkloosheid en andere heeft gedwongen hun deuren te sluiten.
Ook het aantal vrouwen bij de MIVB blijft stijgen. Eind 2020 bedroeg het percentage vrouwelijke werknemers 11,22%.
In 2021 zijn er bijna 750 vacatures en de kaap van 10.000 werknemers is al gerond. Hierdoor wordt de positie van de MIVB als een van de grootste werkgevers in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest nog versterkt.
Uitdagingen en prioriteiten 2021
"Een van de allereerste uitdagingen voor de MIVB zal erin bestaan de klanten die dat nog niet deden, ervan te overtuigen terug te keren naar onze lijnen", benadrukt Brieuc de Meeûs, CEO van de MIVB. "Om reizigers aan te trekken, moeten we het aanbod zo snel mogelijk blijven ontwikkelen, want de vraag blijft groot. We bieden in 2021 meer plaatsen aan op het netwerk in alle drie de modi. We moeten ook nieuwe diensten aanbieden (één digitaal ticket voor alle vier de operatoren, flexibele tickets voor 100 ritten, verdere ontwikkeling van EMV en de MoveBrussels-app, enz.). Hand in hand met het Gewest zal de MIVB verder werken aan een betere toekomst voor Brussel op het vlak van mobiliteit. We zijn er klaar voor. "
"Ik ben optimistisch over de toekomst van het openbaar vervoer in Brussel," besluit Merlijn Erbuer, voorzitter van de raad van bestuur van de MIVB. "Het Gewest heeft zijn vertrouwen in ons bevestigd. In 2021 zal 419 miljoen euro van het voor mobiliteit uitgetrokken budget worden geïnvesteerd in de ontwikkeling van het openbaar vervoer en 57 miljoen euro in de ontwikkeling van de dienstverlening (een stijging met 13 miljoen)."
Een nieuwe website voor het activiteitenverslag
Voor de belangrijkste verwezenlijkingen van de MIVB en alle cijfers voor het jaar 2020, geïllustreerd met met grafieken, talrijke foto's en video's en verrijkt met kleurrijke visuals, kunnen geïnteresseerden terecht op de website van het activiteitenverslag 2020: http://stib-activityreports.brussels/nl
Met dit activiteitenverslag nodigt de MIVB uit ook een blik te werpen op de toekomst van het openbaar vervoer in Brussel.
De website 2020 is volledig vernieuwd: de “look” veranderde en de site werd nog dynamischer. Een tijdlijn geeft de hoogtepunten van 2020 in de loop van de maanden. Met één klik worden de gebeurtenissen op de tijdlijn gekoppeld aan het overeenkomstige hoofdstuk voor meer details. En met een nieuw menu kunnen bezoekers nog gemakkelijker door de hoofdstukken navigeren.
